Kiedy dziecko powinno zacząć mówić?
Kiedy dziecko powinno zacząć mówić?

Kiedy dziecko powinno zacząć mówić? W jakim okresie rozwoju dziecka pojawiają się pierwsze dźwięki i słowa?

Pierwszy uśmiech, utrzymanie równowagi w pozycji stojącej, stopniowo stawiane kroki to zauważalne zmiany w procesie rozwoju dziecka, które dostarczają wielu wzruszeń i które wyznaczają pewne etapy rozwojowe. Podobnie rzecz się ma z pojawieniem pierwszych dźwięków a po pewnym czasie słów. Jak trzymać rękę na pulsie, aby ocenić czy te umiejętności u naszego dziecka rozwijają się prawidłowo i w czasie do tego wskazanym?

Każde dziecko to indywidualnie zróżnicowany organizm

Rozwój mowy dla każdego dziecka przebiegać może w sposób zróżnicowany. Podobnie jak siadanie, raczkowanie czy chodzenie, które to umiejętności każde dziecko może rozwinąć w innym czasie niż jego rówieśnik. Dlatego przyjmuje się pewne ramy - procesy następujące po sobie w kształtowaniu się poprawnej zdolności do komunikowania się. Pierwszym etapem, w którym dziecko wydaje pierwsze dźwięki, jest głużenie. Po tym okresie pojawia się etap gaworzenia. W prawidłowo rozwijającym się procesie kształtowania mowy po okresie gaworzenia pojawia się zdolność wypowiadania prostych słów, następnie bardziej skomplikowanych, które stopniowo łączone są w proste zdania. Kolejno wypowiedzi stają się bardziej rozbudowane a treść bogatsza co do formy jak i tematu komunikowania się. Można pokusić się o stwierdzenie, że u prawidłowo rozwijającego dziecka proces rozwoju mowy rozpocznie się wtedy gdy dziecko będzie już do tego gotowe. Sztywne założenia porównawcze z innymi dziećmi nie mają uzasadnienia, choć w każdym momencie należy zachować czujność i zdrowy rozsądek.

Dziewczynki i chłopcy

Dziewczynki z obserwacji statystycznie zaczynają szybciej mówić niż chłopcy. Ta zależność nie jest wyrocznią, ale w dużej mierze ta opinia potwierdza się w rzeczywistości. Co ciekawe dziewczynki dłużej posługują się pojedynczymi wyrazami i to chłopcy szybciej budują proste zdania. Tak jak zostało już powiedziane, te różnice należy traktować głównie jako ciekawostkę, a nie niepodważalny punkt odniesienia.

Od niemowlaka do małego mężczyzny

Tak jak sygnalizowaliśmy, nie ma sztywnych granic czasowych, w których dziecko powinno opanować daną umiejętność procesu mówienia. Tym niemniej od samego dnia narodzin powinno się zachowywać czujność w obserwowaniu, analizowaniu postępów dziecka a jakiekolwiek nasze ewentualne wątpliwości konsultować z dedykowanym terapeutą i lekarzem. Poniżej następujące po sobie etapy w kształtowaniu się mowy u dzieci.

Niemowlę - pierwsze dźwięki 

Rozwój mowy przebiega stopniowo i wymaga czasu. Pierwsze dźwięki przypominające gardłowe głoski pojawiają się zwyczajowo około drugiego miesiąca. Mamy tutaj do czynienia ze wspomnianym procesem głużenia. Możemy usłyszeć m.in. gli, he, tli, agh, gg. Etap ten stopniowo przeradza się w sylabowanie, które możemy zaobserwować u około półrocznego dziecka. Dziecko wypowiada sylaby, a następnie ciągi sylabowe: np. gaga, bababa, dadada.

Czas na pierwsze słowa 

Około roku dziecko zaczyna wypowiadać pierwsze słowa. Najczęściej są to popularne i oczekiwane przez rodziców: mama, tata. Dziecko zaczyna również tworzyć własne słowa.

Dwulatek i trzylatek

Dziecko mające dwa lata często porozumiewa się prostymi dwu, trzy wyrazowymi zdaniami. Robi to najczęściej z błędami w wymowie, przekręcając słowa lub wypowiadając tylko początek czy też końcówkę danego wyrazu. Ten etap niepoprawności jest często stanem jak najbardziej prawidłowym i jest drogą w rozwoju poprawnej wymowy. Trzylatek posługuje się już znajomością od około 900-1500 różnych słów, wypowiedzi są coraz bardziej zróżnicowane, poruszane tematy ciekawe. Z dużą odwagą zadaje coraz więcej pytań.  

Nasza pomoc na etapie kształtowania się mowy

Od samego dnia narodzin możemy, a nawet powinniśmy czynnie uczestniczyć w kształtowaniu się mowy dziecka. Naszą rolą jest poprawne mówienie, opowiadanie, nazywanie czynności, które się wykonuje w stosunku do dziecka. Ważne są zadawane proste pytania i obserwacja, w jaki sposób dziecko odwzajemnia kontakt. Na początku może to być na przykład uśmiech. Należy używać prostych, poprawnych zdań - bez spieszczeń i zdrobnień, które w późniejszym etapie mogą mieć negatywne skutki podczas kontaktów z rówieśnikami czy też podczas zajęć szkolnych. Wsparcie rozwoju mowy u dziecka to także nasze zaangażowanie w opowiadanie bajek, czytanie wierszyków czy śpiewanie piosenek. Fakt, że dziecko w danym momencie jeszcze nie nabyło umiejętności wypowiadania konkretnych słów, nie jest równoznaczne z tym, że na pewno nie rozumie tego, co słyszy. Przykładowo może wskazać przedmiot, o który pytamy, a którego słowa jeszcze nie potrafi wypowiedzieć.

Wsparcie rozwoju mowy dziecka

Co jeszcze ma wpływ na to, kiedy dziecko zaczyna mówić?

  • Używanie smoczka - jak najkrócej - poleca się maksymalnie do około roku czasu.
  • Zaleca się karmienie łyżeczką na wczesnym etapie rozwoju dziecka.
  • W momencie pojawienia się pierwszych ząbków rezygnujemy z posiłków płynnych i przecieranych na rzecz stałych.
  • Obserwacja aparatu słuchu - bez którego poprawnej pracy nie ma możliwości, aby mowa rozwijała się prawidłowo i adekwatnie do wieku.

Logopeda - wsparcie w razie problemów z rozwojem mowy u dziecka

W razie pojawienia się naszych wątpliwości zachęcamy do konsultacji naszych obserwacji z logopedą. Dodatkowo, gdy zauważymy następujące dysfunkcje, zróbmy to koniecznie:

  • Mało sprawny język
  • Wsuwanie języka między zęby
  • Problemy ze słuchem
  • Dziecko oddycha przez usta
  • Problemy z gryzieniem bądź przełykaniem
  • Maluch nie rozumie poleceń, nie wykonuje ich, nie buduje wspólnego pola uwagi
  • Dziecko ma około dwa latka i nie wymawia słów, nie buduje prostych zdań lub mówi wyłącznie we "własnym" języku
  • Regres - dziecko cofa się w rozwoju mowy. Nabyte do tej pory umiejętności zatrzymują się w dalszym rozwoju bądź też wręcz całkowicie lub częściowo zanikają.

Zalecenia logopedy do ewentualnej terapii w zakresie rozwoju mowy można realizować w domu. Przydatne są pomoce logopedyczne, zaangażowanie i praca rodzica wsparte odpowiednim narzędziem dydaktycznym z pewnością poprawi mowę dziecka.

Na koniec

Reasumując, bądźmy aktywnymi uczestnikami rozwoju naszego dziecka. Wspólne zabawy, spędzony czas to olbrzymie wsparcie w zakresie kształtowania się poprawnej mowy dziecka.

Życzymy harmonijnego rozwoju i wielu sukcesów Waszych pociech.

Kiedy dziecko zaczyna mówić?

 



do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl