Czytanie to wyzwanie z którym zmierzy się każde dziecko. Umiejętność ta nabywana jest na etapie wczesnoszkolnym, jednak część młodszych dzieci opanuje ją już będąc w wieku przedszkolnym. Dla dzieci z problemami w rozwoju umiejętność czytania może być zdecydowanie trudniejsza do osiągnięcia. Jednak warto zrobić wszystko, aby ta ważna w życiu codziennym czynność została przez dzieci opanowana w jak najlepszym zakresie.

Kiedy rozpocząć naukę czytania?

Nie szufladkujemy dzieci w określone i konkretne ramy czasowe. W zależności od gotowości dziecka czas ten może być różny. Część dzieci rozpoczyna naukę już wieku około pięciu lat. Tym niemniej również dopiero cześć siedmiolatków zaczyna rozumieć potrzebę swobodnego czytania, zauważając, że jest to konieczne i przydatne. Punktem wyjścia do skutecznej nauki czytania jest ciekawość, dojrzałość i motywacja dziecka. Przed podjęciem procesu nauka czytania z dzieckiem zweryfikujmy dojrzałość naszej pociechy w kilku istotnych kwestiach rozwojowych:

Dojrzałość psychomotoryczna

Dziecku nie jest obca znajomość alfabetu. Rozróżnia kształt liter, zaczyna zapisywać poprawnie znaki graficzne, którym odpowiadają konkretne litery. Potrafi łączyć w pary duże i małe litery. Te umiejętności są niezbędne do rozpoczęcia nauki czytania.

Dojrzałość psychologiczna

Dziecko poprawnie wymawia słowa. Ma rozwiniętą koncentrację, która umożliwia skupienie uwagi przez dłuższy czas. Na pożądanym poziomie operuje percepcją wzrokowo-słuchową oraz koordynacją wzrokowo-ruchowo-słuchową. Potrafi zapamiętywać nowo poznane wiadomości na różny temat.

Dojrzałość słownikowo-pojęciowa

Dziecko posiada wiedzę ogólną o otaczającej go rzeczywistości w różnych aspektach, które są ze sobą powiązane jak życie społeczne, przyroda, kultura, technika. Wiedza jest niezbędna do rozumienia czytanego tekstu i odniesienia go do tematu o którym opowiada czytane zagadnienie.

Jak nauczyć dzieci czytać?

Istnieje kilka znanych metod nauki czytania. Każda z nich ma zapalonych zwolenników jak i przeciwników. Wybierając metodę i dobierając odpowiednie pomoce edukacyjne zdecydujesz jak uczyć dziecko czytania. Poniżej opiszemy różnice między poszczególnymi sposobami.

Metoda globalna

Najbardziej znaną w tej grupie to metoda Domana. Podczas nauki tym sposobem wskazuje się całe słowa, które prezentuje się dziecku. Stopniowo wprowadza się kolejne słowa. Unika się wprowadzania po sobie słów rozpoczynających się tą sama literą. Na postawie wprowadzanych wyrazów można weryfikować postępy dzieci na przykład o pytania, gdzie napisany jest konkretny wyraz. Według Domana praca z dzieckiem powinna obejmować kolejno etapy: pojedyncze słowa, podwójne wyrażenia, proste zdania, bardziej rozbudowane zdania, książeczki.

Metoda literowa

Dzieci poznają alfabet, następnie uczą się dzielenia na głoski a dalej łączenia głosek w słowa. Kolejny stopień nauki czytania to głoskowanie (literowanie) prostych wyrazów a w dalszej perspektywie nieskomplikowanych zdań. Ten sposób nauki czytania może być przydatny w pracy z szerszą grupą osób, jednak może stwarzać problemy w rozumieniu tekstu przez niektóre dzieci z grupy.

Metoda sylabowa

Uważana za skuteczne narzędzie, aby dziecko osiągnęło umiejętność czytania. Dzieci poznają samogłoski i spółgłoski, które następnie uczą się łączyć w sylaby. Sylaby wymagają częstego powtarzania, jednak w tym sposobie nauki dzieci osiągają dość szybko zadowalające efekty. Metodą sylabową z powodzeniem można uczyć młodsze i starsze dzieci.

Symultaniczno-sekwencyjna nauka czytania ®

To jeden z elementów terapii i rozwoju dzieci Metodą Krakowską. Odbywa się kolejno w trzech etapach. Podczas pierwszego z nich dzieci powtarzają odczytywane przez terapeutę samogłoski a następnie sylaby. Drugi stopień to tak zwany etap rozumienia. Zadaniem dziecka jest wskazywanie odczytywanych samogłosek i sylab. W kolejnym etapie nazywania dziecko samodzielnie odczytuje samogłoski i sylaby. Terapia rozwojowa Metodą Krakowską wraz z częścią dedykowaną skutecznej nauce czytania polecana jest szczególnie dzieciom z autyzmem i zespołem Aspergera.

Metoda Cudowne dziecko

Polecana dla dzieci w wieku do siedmiu lat. To kompleksowy trening prawidłowego neurologicznego rozwoju mózgu. Dzieci rozwijają zdolność do odczytywania kodów liter i samodzielnego czytania nowych wyrazów i zdań. Dzieciom prezentuje się całe wyrazy i zdania na kartach. Opracowane materiały dedykowane metodzie rozwijają pamięć, wyobraźnię, dostrzeganie szczegółów i logiczne myślenie.

Jak uczyć dzieci czytania? Pomocne zestawy edukacyjne

1. Karty obrazkowe

Świetnie sprawdzą się nauce czytania metodą globalną. Warto wybrać zróżnicowane i ciekawe tematycznie zestawy. Polecamy między innymi karty obrazkowe pierwsze słowa, karty obrazkowe zawody i karty obrazkowe zwierzęta.

2. Głoski do zabawy Alexander to ciekawa zabawa wspierająca naukę czytania.

3. Drugą propozycją z tej serii edukacyjnej jest gra Sylaby do zabawy. Będzie doskonałym uzupełnieniem poprzedniej propozycji edukacyjnej i stworzy wspólnie tematyczną całość.

4. Duży zestaw edukacyjny Litery sylaby wyrazy. Ta bogata propozycja, która ma być wsparciem jak nauczyć dzieci czytania, sprawdzi się doskonale w nauce metodą sylabową. Starannie przygotowana będzie z pewnością przydatna rodzicom, nauczycielom i terapeutom.

5. Popularnym wyborem w procesie nauki metodą sylabową jest ceniona gra układanka Sylaby wydawnictwa Adamigo. Zróżnicowany poziom trudności poszczególnych wyrazów sprawi, że będzie pomocny zarówno na początku jak i na kolejnych etapach osiągania postępów w nauce czytania.

6. Karty zabawa w czytanie świetnie sprawdzą się nauce młodszych dzieci jak i starszych z problemem dysleksji.

7. Gra edukacyjna Już czytam Granna to aż cztery propozycje zabawy. Dzieci poznają litery, następnie tworzą z nich sylaby a następnie proste słowa. Podczas zabawy dzieci nabywają podstawowe umiejętności czytania.

8. Pomoce do terapii Metoda Krakowska


Pamiętajmy, że w nauce czytania ważna jest pozytywna motywacja dziecka. Z wykorzystaniem ciekawych i inspirujących pomocy edukacyjnych dzieci uczą się podczas zabawy. Nie wywierajmy niepotrzebnej presji na naszych pociechach. Nasze zaangażowanie i poświęcony czas to dwa główne składniki postępów dziecka. Chwalmy i motywujmy pozytywnie. Jesteśmy przekonani, że stopniowo pojawią się postępy a ciekawe świata dzieci zechcą wykorzystywać swoje umiejętności w praktyce. Będą w stanie przeczytać nazwy ulic na wspólnej wycieczce, napis na przydrożnym bilbordzie czy nazwę ulubionej piekarni a to będzie napędzać je do kolejnych wyzwań w czytaniu. Trzymamy mocno za to kciuki.